Verdriet of somberheid is een normale emotie die voor kan komen als reactie op een vervelende levensgebeurtenis. Uw stemming kan ook vanzelf wisselen. De ene dag kunt u zich vrolijk of goed gestemd voelen, terwijl u de volgende dag somber gestemd kan zijn. Wanneer u langdurig somber bent, nergens zin in hebt of niet meer kan genieten van dagelijkse gebeurtenissen, kan het zijn dat u depressief bent. De somberheidklachten zijn buiten proporties en geven flinke beperkingen die uw leven sterk ontregelen.

We spreken van een depressie als u gedurende langere tijd (minimaal twee weken) een sombere depressieve stemming hebt en/of nergens meer interesse en plezier in hebt. U kunt dan niet meer blij zijn en ervaart last van terugkerende negatieve gedachtepatronen en/of veel piekeren. Daarnaast kunt u last hebben van:

• een gevoel van waardeloosheid, machteloosheid of schuldgevoelens;
• slaapstoornissen (veel/ weinig slapen);
• verminderde of grotere eetlust of duidelijke gewichtsverandering;
• weinig energie of vermoeidheid;
• concentratieproblemen of besluiteloosheid;
• traagheid of juist aanhoudende lichamelijke onrust;
• tegen zaken opzien en daardoor vermijding van sociale contacten en afname van positieve
  activiteiten
• terugkerende gedachten over de dood of gedachten aan zelfdoding.

Het is dan aan te raden naar de huisarts te gaan.

Hoe ontstaat een depressie?
Depressies hebben niet één duidelijke oorzaak, maar ontstaan door een combinatie van biologische, psychische, en sociale factoren.

Biologische factoren
De belangrijkste biologische factor is erfelijkheid. In sommige families komen depressies vaker voor dan in andere. De hersenen bevatten stoffen (zogenaamde neurotransmitters) die een belangrijke factor zijn voor onze emoties, eetlust en concentratievermogen. Enkele van deze neurotransmitters zijn vooral belangrijk voor onze stemming, namelijk serotonine en noradrenaline. Veel mensen met een depressie, hebben een te lage concentratie van serotonine of noradrenaline in de hersenen. We weten echter niet zeker of dit een oorzaak is van depressie of misschien juist het gevolg.
Ook hormonen, medicijnen, alcohol en drugs kunnen het ontstaan van een depressie in de hand werken. Bij sommige lichamelijke ziekten, zoals schildklierproblemen, bijnierschorsafwijkingen, diabetes, chronische pijnklachten en hart- en vaatziekten komen depressies vaker voor.

Psychische factoren
Psychische factoren (iemands persoonlijke eigenschappen) zijn van invloed op het wel of niet krijgen van een depressie. Deze eigenschappen zijn meestal van jongs af aan aangeleerd.
Eigenschappen die tot een verhoogd risico leiden om een depressie te krijgen zijn een gebrekkig vermogen om problemen op te lossen, een gebrekkig vermogen om verdriet en teleurstelling te verwerken, moeite om steun te vragen, negatief denken en veel piekeren, weinig zelfvertrouwen, perfectionisme, faalangst en een streng geweten.

Sociale factoren
De belangrijkste sociale factoren zijn verdrietige of nare gebeurtenissen. Deze kunnen een depressie oproepen. Zo kan de somberheid na het verlies van een partner, na ontslag of na een ingrijpende gebeurtenis als een verhuizing overgaan in een depressie. Ook kan een nare gebeurtenis van jaren terug nog tot een depressie leiden. Bijvoorbeeld als iemand als kind lichamelijk (geweld) en/of geestelijk is mishandeld (pesten), seksueel is misbruikt of al vroeg een geliefd persoon heeft verloren.

Behandelingen voor een depressie
De toegepaste en evidence-based behandelingen voor een depressie zijn Cognitieve Gedragstherapie, Inzichtgevende en Oplossings-gerichte therapie wel/niet in combinatie met medicatie. De inzet van de keuze van behandeling is ook afhankelijk van de vorm en ernst van de depressie. Mindfulness Based Cognitive Therapy (MBCT) in groepsverband blijkt effectief bij milde terugkerende depressieve klachten.

De zwarte hond die depressie heet.
Depressie komt veel voor, ook een verborgen depressie bij zowel volwassenen als bij jongeren. Dit filmpje laat in enkele minuten zien hoe belangrijk acceptatie en behandeling is bij een depressie.
Veel mensen herkennen het niet als zodanig door bijvoorbeeld schaamte of onbegrip. Onderzoek heeft aangetoond dat milde depressies zeer goed te verhelpen zijn met kortdurende psychologische behandeling. Het is vooral belangrijk om niet te lang met de klachten te blijven rondlopen. Hulp zoeken in het beginstadium van een depressie, biedt de beste resultaten op herstel.

Voor behandelingsmogelijkheden binnen Praktijk Sie leest u verder bij werkwijze.